Co znajdziesz w tym artykule?

  • Kilka Ciekawostek o Sanoku
  • Co Zobaczyć?
  • Jak Dotrzeć w Góry blisko Sanoka?

Najważniejsze Informacje

  • Rok założenia: X/XI wiek, natomiast prawa miejskie 1339 r.
  • Ilość mieszkańców: 38 272
  • Rzeka płynąca przez miasto: San
  • Pasmo górskie: Góry Słonne

 

 

 

 

Wrota Bieszczad

Sanok – zwany również nieoficjalnie wrotami lub bramą Bieszczad – to miasto położone w województwie podkarpackim w dolinie rzeki San. Historia miasta sięga prawdopodobnie czasów Mieszka I, a pierwsze wzmianki kronikarzy datują założenie miasta na przełomie X i XI wieku. Był to jeden z ważniejszych grodów oraz ośrodków administracyjnych ówczesnego kraju polskiego. W 1339 r. został wydany przez księcia Jerzego II przywilej miejski dla Sanoka, a w 1417 r. w kościele franciszkanów odbył się ślub króla polski Władysława Jagiełły z jego trzecią żoną Elżbietą. Sanocki zamek był też rezydencją królowej polski Bony Sforza. Królowa prawdopodobnie nigdy się w nim nie pojawiła, mimo to do dziś w herbie sanockim widnieje rodowy symbol Sforzów. Historię miasta nie sposób opisać w kilku słowach, dlatego zainteresowanych odsyłamy do literatury poświęconej temu tematowi w całości. Polecamy zdecydowanie monografię zbiorową pt. „Sanok. Dzieje miasta” pod redakcją Feliksa Kiryka.
Kończąc temat dziejów miasta chcielibyśmy teraz zabrać Was w krótka podróż po historycznym mieście jakim jest Sanok.

Szlakiem Zabytkowej Architektury Miasta

Naszą wycieczkę rozpoczynamy od tarasu widokowego znajdującego się w parku im. Adama Mickiewicza. Ciekawostką jest, że park ten jest największym parkiem typu górskiego znajdującym się w naszym kraju. Z tarasu można podziwiać malowniczą panoramę na centrum miasta oraz Góry Słonne.
Następnie udajemy się ulicą Józefa Piłsudskiego na „Mały Rynek”. Na placu znajduje się zarys fundamentów nieistniejącego już kościoła pw. Michała Archanioła. Budowla znajdowała się tu między XIV a XVIII wiekiem. Wybudowana została w stylu gotyckim o czym świadczą znaleziska odkryte podczas prac archeologicznych, a obecnie znajdujące się w sanockim Muzeum Historycznym. Naprzeciwko placu św. Michała znajduje się kościół Przemienienia Pańskiego. Jest to obiekt wybudowany w XIX wieku w stylu neoromańskim, wykończony przez kilkadziesiąt lat od rozpoczęcia budowy. Wnętrzne trójnawowego kościoła zdobi bogata polichromia, obrazy świętych oraz witraże autorstwa różnorodnych artystów. (foto. Mały rynek)
Idąc dalej ul. Piłsudskiego przechodzimy na potocznie nazywany przez tubylców deptak, czyli ulicę 3 Maja. Znajduje się tu zabudowa miejska z XIX wieku, a deptak obecnie pełni funkcję gastronomiczno-handlową. Piętrowe kamienice zagospodarowane są w części pod sklepy usługowe czy restauracje, natomiast piętra pełnią funkcję mieszkaniową.
Dochodząc do końca ulicy 3 Maja po prawej stronie znajduje się zabytkowy budynek „Ramówki” zwany również przez sanoczan „Arkadami”. Budynek wybudowany w XIX wieku był pierwotnie mieszkaniem żydowskiej rodziny Romerów, obecnie pełni również funkcję gastronomiczno-handlową. Zarówno zabudowa ulicy 3 maja, jak również „Ramenówka” utrzymane są w stylu eklektycznym, czyli potocznie nazywanej mieszance różnych stylów architektonicznych.
Przeciwległy koniec ulicy 3 Maja jest jednocześnie wejściem na sanocki Rynek Główny. Jest to plac na którym znajdują się zabytkowe kamienice, a także ratusz oraz Kościół ojców Franciszkanów. Ratusz oraz kamienice podobnie jak w przypadku zabudowy ulicy 3 Maja wzniesiono około XIX wieku w stylu eklektycznym.

Sanocki Rynek

Kościół franciszkanów to budynek historyczny znajdujący się w jednym z narożników rynku. Odbył się w nim ślub polskiego władcy Władysława Jagiełły. Jest to obiekt wybudowany w XIX wieku w stylu neoromańskim, do którego bezpośrednio przylega zabudowa klasztorna. Był on na przestrzeni lat przebudowywany i zmieniany. Obecnie rzut przyziemia kościoła przypomina krzyż łaciński. Obiekt posiada prezbiterium z bogato zdobionym ołtarzem i krzyżem z rzeźbą Jezusa, dwie kaplice boczne oraz nawę główną. Całość dopełniają polichromie ścienne, obrazy świętych oraz drewniane elementy wykończeniowe.
Wychodząc z rynku od strony placu św. Jana można podziwiać panoramę na sanockie Błonia oraz dolinę Sanu. Nieopodal znajduje się budynek Zajazdu Zamkowego, w którym mieści się jedna z siedzib Muzeum Historycznego. W tym budynku znajdziemy przepiękne zbiory sztuki sakralnej diecezji przemyskiej i sztuki cerkiewnej terenów południowo-wschodniej Polski, jak i obecnej Ukrainy.

Sanocki Zamek

Następnie udajemy się ulicą zamkową do – jak sama nazwa wskazuje – Zamku Królewskiego. Budynek na przestrzeni wieków był często przebudowywany, a obecnie zachowana forma to styl renesansowo-klasycystyczny. Była to rezydencja królewska władców kraju takich jak np. królowa Bona. Zamieszkiwała w nim jedna z żon Władysława Jagiełły po jego śmierci. Sanocki zamek jest kolejnym obiektem wchodzącym w kompleks budynków Muzeum Historycznego. Znajdują się w nim różnorodne ekspozycję, a jedną z nich jest wystawa dzieł sztuki wybitnego polskiego malarza Zdzisława Beksińskiego.
Schodząc ulicą zamkową na prawo mijamy jeden z zachowanych zabudowań cerkiewnych sanockich, a mianowicie Sobór Świętej Trójcy. Obiekt murowany, dość nietypowy jak na budownictwo cerkiewne. Wnętrze wypełnione jest majestatycznym ikonostasem, wzorowanym na kanonie stylu barokowego.

Sanocki Skansen

Idąc w dół oddalamy się od centrum miasta i kierujemy się na ścieżkę równoległą do nurtu Sanu. Dochodzimy do mostu Białogórskiego, za którym znajduje się jedna z najważniejszych atrakcji miasta. Jest to jedno z największych Muzeów Budownictwa Ludowego w Polsce, czyli tzw. Skansen. Mieści się tam zbiór architektury drewnianej terenów Karpat Wschodnich, oryginalne łemkowskie i bojkowskie chaty, jak również architektura cerkiewna oraz rekonstrukcje rynku galicyjskiego. Jest to temat na tyle obszerny, a dla Nas inspirujący, że na pewno wrócimy do niego przy okazji następnych wpisów.
Od Białej Góry możemy również rozpocząć naszą wyprawę po Górach Słonnych udając się na poszczególne szlaki. Jednym z popularniejszych jest szlak prowadzący na tzw. Orli Kamień (czerwony szlak).

‍

 

Na Zakończenie...

Sanok jest miastem, w którym niewątpliwie każdy znajdzie coś dla siebie. Jego bogactwo przepełnia zarówno zabytkowa architektura, dzieła sztuki wybitnych artystów, jak również malownicze górskie krajobrazy. Jeśli jesteś zainteresowany wizytą w tym mieście i zagłębieniem się z jego dziedzictwem napisz do nas tutaj! Cały nasz team pochodzi z Sanoka, miasto znamy dosłownie od podszewki. Jesteśmy otwarci na poznacie zarówno Ciebie i Twojej rodziny, czy przyjaciół. Chętnie oprowadzimy po wszystkich opisanych przez Nas zabytkowych obiektach, jak również pokażemy mniej popularne, ale bardzo sentymentalne zakamarki miasta.